Europa zmaga się z narastającym kryzysem dezinformacji, który zagraża fundamentom demokracji. Zdaniem liderów Światowego Forum Ekonomicznego 2025, dezinformacja to „największe krótkoterminowe globalne zagrożenie, przewyższające wojnę i klęski żywiołowe”. Rosnąca fala dezinformacji stała się szczególnie niepokojąca w krajach będących na czele konfliktów geopolitycznych. Biorąc pod uwagę te wydarzenia, Unia Europejska musi znacząco zainwestować w wysokiej jakości dziennikarstwo i mechanizmy sprawdzania faktów. Wszystko po to, by przeciwdziałać wpływom nieuregulowanych platform medialnych – twierdzi Robert Szustkowski, siła napędowa paneuropejskiej inicjatywy mającej na celu zwalczanie dezinformacji.
Dezinformacja: bezpośrednie zagrożenie dla europejskiej demokracji
W krajach takich jak Polska dezinformacja to coś więcej niż dylemat moralny lub społeczny — to bezpośrednie zagrożenie dla integralności wyborów i stabilności demokratycznej. Badania EUvsDisinfo Lab wskazują, że Polska jest jednym z krajów najczęściej atakowanych przez kampanie dezinformacyjne, szczególnie pod wpływem rosyjskiej propagandy w okresie poprzedzającym wybory prezydenckie w 2025 r. W ciągu ostatniej dekady Polska była poddawana prawie 1500 przypadkom ataków dezinformacyjnych, co czyni ją jednym z najbardziej dotkniętych krajów na świecie, co podkreślił wicepremier Polski odpowiedzialny za sprawy cyfrowe.
Polityczna siła dezinformacji
Wykorzystywanie dezinformacji jako broni politycznej ma moc manipulowania postrzeganiem opinii publicznej i wpływania na wyniki wyborów, zarówno na szczeblu lokalnym, jak i międzynarodowym. Aby temu zaradzić, europejscy przywódcy muszą wdrożyć wieloaspektowe podejście, które obejmuje działania prawne, polityczne i społeczne w celu zwalczania dezinformacji. Jednak wszelkie podejmowane działania powinny ostrożnie równoważyć potrzebę zachowania wolności słowa i niezależności mediów, zapewniając jednocześnie zabezpieczenia przed szkodliwą propagandą.
Unijna strategia walki z fałszywymi informacjami
Jednym z kluczowych narzędzi w arsenale UE jest ustawa o usługach cyfrowych (DSA) — rozporządzenie mające na celu monitorowanie i usuwanie nielegalnych treści, a tym samym ograniczanie rozprzestrzeniania się fałszywych informacji w Internecie. Zgodnie z DSA obywatele będą mieli prawo żądać usunięcia niezgodnych z prawem treści za pośrednictwem usprawnionego procesu administracyjnego.